Ondernemen is als een berg beklimmen: je kunt je voorbereiden, de juiste uitrusting kiezen en een strategie bepalen, maar de weg naar de top vraagt om flexibiliteit en doorzettingsvermogen. Elise van den End weet daar alles van. Elise runt Rendement door Talent, een succesvol adviesbureau waarmee ze samen met haar team organisaties in het hele land begeleidt. Maar de weg naar dit succes toe ging niet zonder hobbels. 

Terugkijkend zijn er vijf lessen die ze elke startende ondernemer – en eigenlijk iedereen die ergens voor wil gaan – zou willen meegeven. 

1. Succes komt in kleine stapjes 
In een wereld waarin alles snel lijkt te gaan, willen ondernemers vaak ook meteen grote sprongen maken. Maar Elise ontdekte dat succes niet in één klap komt, maar in de kleine, consequente stappen die je elke dag zet. 

Haar advies: "Wees ongeduldig met je acties, maar geduldig met je resultaten." 

2. Doorzetten is ook een schone zaak 
Ondernemen is vallen en opstaan. Dingen gaan soms anders dan gepland en dan is het de kunst om niet op te geven. Elise leerde van haar vader een belangrijke les die haar altijd is bijgebleven: "Als het niet kan zoals het moet, moet het maar zoals het kan." 

Het draait niet om de perfecte omstandigheden, maar om hoe je ermee omgaat. 

3. Vier je successen, hoe klein ook 
Veel ondernemers kijken altijd vooruit naar het volgende doel. Maar Elise ontdekte dat het juist belangrijk is om stil te staan bij wat je al hebt bereikt. Elke stap, hoe klein ook, verdient erkenning. Elise zegt dan ook: "Door bewust je vooruitgang te vieren, bouw je zelfvertrouwen op en blijf je gemotiveerd." 

4. Focus op je sterke punten 
Eén van de grootste eye-openers in haar ondernemersreis was dat ze niet overal goed in hoefde te zijn. Wat energie kost, kun je vaak beter overlaten aan iemand die er wél in uitblinkt. Haar tip: "Zoek mensen die jou aanvullen en waarmee je met plezier samenwerkt." 

5. Beweeg mee met wat er op je pad komt 
Elise vergelijkt ondernemen met surfen: de golven komen en gaan, en het is aan jou om erop mee te bewegen. Soms moet je een andere richting op dan je had bedacht – en dat is helemaal oké. Dus: "Blijf open voor nieuwe kansen en durf van koers te veranderen als dat nodig is." 

Wat neem jij mee? 
De ondernemersreis van Elise laat zien dat succes geen rechte lijn is, maar een proces van leren, aanpassen en doorzetten. 

Welke inzicht zou jij aan je jongere zelf of andere ondernemers willen meegeven?