Max Cattel wil docent Engels worden. Hij zit in het tweede hbo jaar. Max heeft veel moeite gedaan om zijn vwo diploma te halen. Waarom dan toch het hbo? ‘Ik doe liever hbo praktijk dan wetenschap’, zegt hij.

Mavo, havo, vwo

Natuurlijk wil ik graag meer weten van de studieloopbaan van Max… ‘Ik had mavo/havo advies, dus daar ben ik ook naartoe gegaan. Dat ging heel goed. Toen ik mijn havo diploma op zak had was ik 17. En ik wist eigenlijk niet zo heel goed wat ik daarna moest kiezen. Maar ik wist wel wat ik ‘later’ belangrijk vond… Een dikke auto enzo… en een vet salaris. Ik kon naar het vwo. Dat heb ik toen gedaan. Een universitaire opleiding waar ik veel mee zou verdienen, dat lokte me wel.’

Naar de universiteit

‘Het was voor mij heel vanzelfsprekend dat ik na het vwo, naar de universiteit zou gaan. Eigenlijk heb ik niet veel nagedacht over het niveau dat ik wou kiezen. Ik heb wel nagedacht over de inhoud… International Relations and Organisations, Politicologie, zeg maar… dat leek me wel wat. Dat sloot echt aan bij mijn interesses. Ik was ook politiek actief en ik vond het interessant me te verdiepen in alle actuele onderwerpen van dit moment. 
Op zich ging het ook best goed op de universiteit. Ik heb mijn tweede bachelorjaar afgemaakt en ik kon het derde bachelorjaar ook halen, denk ik. Toch ben ik gestopt.’

Liever hbo praktijk dan wetenschap?

Er zijn twee soorten bacheloropleiding, een vierjarige bacheloropleiding die je vooral voorbereidt op de beroepspraktijk. Dit is een hbo opleiding. Je wordt opgeleid voor een hoger beroep. Er is ook een driejarige bacheloropleiding. Op de universiteit. Die bereidt je vooral voor op een loopbaan in de wetenschap. Na de bacheloropleiding op het hbo kun je gaan werken. Na een bacheloropleiding op de universiteit eigenlijk nog niet.

Na de bachelor een master?

Om je universitaire opleiding af te ronden moet je ook nog een masteropleiding volgen. Die duurt meestal 1 of 2 jaar, afhankelijk van de studie. Zo’n master kun je overigens ook na het hbo volgen. Dan zijn er meestal wel toelatingseisen. De masteropleidingen op de universiteit zijn ook gericht op een wetenschappelijke carrière. Er zijn ook masteropleidingen op het hbo. Die worden meestal gevolgd door mensen met werkervaring. Deze masteropleidingen zijn, net als de bacheloropleiding, vooral gericht op je beroep. Je moet dus echt kiezen welke soort (bachelor)opleiding bij je past. Vind je het belangrijk met je aanstaande beroepspraktijk bezig te zijn? Dan is het hbo misschien een goede leerweg. Wil je je vooral verdiepen in de wetenschap? Dan is een universitaire (wo) opleiding een logische keuze. Kijk dus niet alleen naar WAT je gaat studeren maar ook op WELK NIVEAU je dat wilt doen. En op welke instelling natuurlijk. Want er zijn veel verschillen tussen de opleidingsinstituten.

Liever hbo praktijk dan wetenschap, het werkveld

‘Zoals de meeste klasgenoten dacht ik nog niet veel na over een toekomstig beroep. Daar had ik ook nog niet zoveel zicht op. In mijn tweede jaar op de universiteit begon ik me te realiseren hoe mijn toekomstige beroep er uit zou zien. Pas tijdens mijn studie kreeg ik zicht op het werkveld van mijn studie. En als ik eerlijk ben leek me dat helemaal niks. Een hoge baan bij de EU of de NAVO of zo zou mijn toekomst worden. Maar zou me dat ook gelukkig maken? En wetenschap en onderzoek? Was dat echt wel mijn ding?
Toen heb ik het roer omgegooid. Ik ben na gaan denken over iets anders. Dat viel overigens niet mee. Twee studiejaren ‘weggooien’? Dat doe je niet zomaar. En toen ik stukje bij beetje ontdekte dat ik eigenlijk meer op het hbo thuishoorde had ik ook wel zoiets… pffff het was zo’n lastige weg het vwo te halen. Allemaal voor niets???’

Leraar worden

‘En toen realiseerde ik me wat ik eigenlijk onbewust al lang wist: Ik wil leraar worden. Dat had natuurlijk ook via de universiteit gekund… Maar ik wou echt de praktijk in. Dat is me vanaf het begin extreem goed bevallen. Ik zit nu in mijn tweede jaar. Ik heb dus ook al stage gehad. Dat was wel even wennen. Maar ik merkte ook: dit werkveld… hierin voel ik me thuis. Ik loop nu stage op een mbo en ik heb het enorm naar mijn zin. Vooral omdat ik veel terug krijg van de studenten. Het lukt me om deze studenten enthousiast te maken voor mijn vak. En dat is prachtig. Ik ben hier echt betekenisvol. En ‘weggegooide jaren’? Ik denk dat wat ik op de universiteit en het vwo heb geleerd, echt nog wel een keertje van pas komt.’

Dit verhaal is geschreven door Hermien Miltenburg, oudervoorlichter bij Wageningen University & Research, en met haar toestemming geplaatst op onze website.

Hoe maak je een goede studiekeuze als je een brede interesse hebt? Judith Ros wist niet goed onderscheid te maken tussen haar talenten en de praktische toepassing ervan. Tot twee keer toe voldeed een studie niet aan haar verwachting. Totdat zij versneld het marketing- en communicatievak inrolde en koos voor doorontwikkeling als zelfstandig ondernemer. Een weg waarbij zij zich prettig voelt en waardoor zij haar eigen dromen kan waarmaken. 

Judith Ros had als kind al, zoals ze zelf zegt, een enorm brede interesse. Ze vond alles leuk, had een passie voor techniek, was creatief en gek op taal. De liefde voor taal erfde zij van de familie van zowel vaders als moeders kant. Ze schreef eigen verhalen en gedichten. De creativiteit was haar ‘eigen ding’ en uitte zich in vindingrijkheid en oplossingen bedenken.
Eigenlijk wilde Judith elke dag wat anders doen, ook als zij aan later dacht. In haar hart was zij jaloers op haar broer. “Hij wist precies wat hij wilde worden: boer. En deed daar ook een opleiding voor. Uiteindelijk is hij salesmanager geworden bij een machinefabriek die onder andere actief is in de agrarische sector. Maar als hij nu de kans zou krijgen alsnog boer te worden, dan zou hij het doen.”

Welke opleiding ben jij gaan volgen?
Taal werd de rode draad in het leven van Judith. Ze wilde na de havo hiervan haar vak maken en koos voor de lerarenopleiding Nederlands op Hogeschool Windesheim in Zwolle. “Na drie maanden had ik er alweer ‘tabak’ van. Dit moment kwam toen ik stage moest lopen en lesgaf aan 6-vwo-leerlingen. Ik was net zo oud als deze pubers, dat werkte niet. Achteraf gezien gaf ik meer om de taal zelf dan dat ik voor de klas wilde staan. Ik ben met de opleiding gestopt en ingestroomd bij de pabo. Het overbrengen van kennis vond ik heel leuk en heb dit twee jaar gedaan, totdat ik opnieuw na een stage, ditmaal bij kleuters, tot de conclusie kwam dat het vak leraar niet geschikt was voor mij. Ook met deze opleiding stopte ik.
Na twee afgebroken studies vroegen mijn ouders fronsend: ‘wat is je plan?’.
Ik wilde het liefst direct aan het werk, maar starten zonder enig diploma is niet de meest handige manier. Daarom ben ik gaan kijken naar een vervolgopleiding met drie criteria in mijn hoofd: in de buurt van thuis in Twente, een korte beroepsopleiding om snel daarna te kunnen gaan werken en qua inhoud enigszins aansluitend bij mijn interesse. Ik kwam uit bij marketing en communicatie. Ik volgde met plezier de praktische mbo-opleiding met twee leuke stages én behaalde een diploma ter afsluiting.”

Hoe kijk jij terug op deze periode?
“Als ik terugkijk, weet ik zeker dat ik met goede begeleiding eerder een opleiding had kunnen vinden die beter bij mij paste. De keuze om leraar te worden kwam voort uit de liefde voor taal. Als bijvoorbeeld een decaan meer had doorgevraagd over het lesgeven, had ik zeker bedacht dat dat niet mijn ding was. Ik heb zelf ook geen hulp gezocht, bezocht een open dag en dacht meteen ‘leuk, dat ga ik doen’. Het had mij meer geholpen als iemand mij gewezen had op mijn unieke vaardigheden als mens.
Haar vrienden snapten destijds niet dat Judith voor het vak van Leraar Nederlands koos. Haar ouders vonden het prima.
“Ondanks het stoppen met twee studies, zei mijn moeder ‘jij komt er wel’. Ze zag dat ik eigenwijs was en mijn weg zelf wilde ontdekken. Dat vertrouwen van huis uit heeft mij geholpen. Je voelt je gesteund als wordt gezegd: ‘’t komt goed’.”

Wat ben je na jouw opleiding gaan doen?
“Na de marketingopleiding ben ik direct gaan solliciteren. Ik vond een baan in online marketing in Oldenzaal. Gedurende mijn werk ontdekte ik mijn talenten en heb ik mijzelf steeds verbeterd. Nu ben ik sinds drie jaar zelfstandig online marketeer voor bedrijven. Ik adviseer onder andere op het gebied van strategie, vindbaarheid, SEA, conversieoptimalisatie en content. Ik werk rechtstreeks voor eindklanten en samen met reclamebureaus.”

Ben jij blij met jouw gekozen weg?
“De afgelopen drie jaar zijn voorbijgevlogen. Als zelfstandige heb je de vrijheid om het op je eigen manier te kunnen doen. Daar voel ik mij prettig bij. En het klinkt misschien gek, maar ik weet niet of ik dit werk over vijf jaar nog doe. Ik heb nog steeds een brede interesse en houd van verandering. Ik heb het rotsvaste vertrouwen dat er altijd wel iets op mijn weg komt wat ik leuk vind. Ik heb de vrijheid om een zijsprongetje te maken.”

Judith onderbouwt haar uitspraak met het feit dat ze onlangs is benaderd door de beroepsopleiding online marketing met de vraag of ze daar wil komen lesgeven en meedenken over de inhoud van de lessen. “Die kans kan ik pakken, dat geeft mij rust. Ik gedij het beste bij vrijheid en onafhankelijkheid. Dan ben ik niet zo snel verveeld. Mijn omgeving steunt mij hierin. Mijn moeder heeft altijd geroepen ‘jij gaat voor jezelf beginnen’, terwijl ze als moeder zijnde ook haar bezorgdheid uitte over een meer onzeker bestaan dan in loondienst. Net zoals mijn ‘grote’ broer.” De moeder van Judith is helaas overleden. Judith is er trots op dat zij nog wel de eerste stappen van haar zelfstandig ondernemen heeft mogen meemaken.

Wat raad jij jongeren aan die een studiekeuze gaan maken?
“Het is heel belangrijk om je hart te volgen. Een keuze maken puur op ratio is misschien veilig, maar van die je met je hart maakt word je het gelukkigst. En als je iets heel graag wilt, dan is alles mogelijk. Onderzoek serieus wat de weg is om bij jouw droom te komen, ga ervoor maar zorg ook voor een plan B. Blijf geloven in jouw eigen droom!”

P.S.: Een droom van Judith is om een boek te schrijven. Die gaat er zeker komen!