Suze Groeneweg (1875-1940) was de eerste vrouw in de Tweede Kamer!
Wist je dat...

Susanna, 'Suze', Groeneweg zette zich in voor onderwijs, moederschapszorg en arbeidsrechten voor vrouwen. Op haar initiatief werd in 1929 een wettelijke zwangerschapsverlofregeling ingevoerd. Verder vond ze aparte vrouwenverenigingen overbodig: ‘Vrouwen moeten zichzelf op de voet van gelijkheid met de man plaatsen.’

Ze was geen 'katje om zonder handschoenen aan te pakken': zo confronteerde ze ministers met hun gebrek aan kennis: ‘Doet u zelf de boodschappen, meneer?’ Haar scherpe tong leverde haar de bijnaam ‘Madame Sans-Gêne’ op. Ze trotseerde flauwe grappen en stond bekend om haar grondige voorbereiding en vastberadenheid.

Groeneweg bleef tot 1937 actief in de politiek. In 1940 overleed ze, ‘opgebrand door haar idealen’. Haar nalatenschap? De weg vrijmaken voor vrouwen in de politiek!

Wil je meer lezen over Suze Groeneweg? Lees het artikel op OneWorld hier.

In navolging van Internationale Vrouwendag zetten we deze maand maart op Waarom Doe Je Wat Je Doet vrouwelijke rolmodellen in het zonnetje. Vrouwen die inspireren, ondersteunen en hun wijsheid doorgeven aan de volgende generatie.

We plaatsten een oproep met de vraag welke levenslessen of adviezen jij hebt meegekregen van vrouwen in je leven. Van moeders en oma’s tot zussen en vriendinnen: welke woorden of daden zijn je altijd bijgebleven? We delen de mooiste reacties in dit artikel.

Lachen & delen

Sommige lessen zitten in de kleine momenten: een lach, een gedeelde maaltijd of feest vieren om de kleine dingen. Zoals een moeder die uren in de keuken stond, niet alleen om te koken, maar om een huiselijke warmte te creëren. Of een moeder die je laat zien dat je plezier moet maken in je leven, omdat dat vrijheid geeft in jezelf.

Financiële zelfstandigheid

Andere levenslessen zijn een kompas voor de toekomst. Een moeder, die zelf uit een moeilijke scheiding kwam, gaf haar dochter het advies dat ze altijd financieel onafhankelijk moest blijven. “Bouw samen aan een leven, maar blijf ook bouwen aan je eigen leven.”

Zorg goed voor jezelf én voor anderen

Een oma gaf haar kleindochter een eenvoudige maar belangrijke boodschap mee: "Zorg goed voor jezelf, zodat je ook voor anderen kunt zorgen." Een reminder dat je pas echt van betekenis kunt zijn voor anderen als je ook goed voor jezelf zorgt.

Nieuwsgierigheid

Soms is één simpele zin genoeg om een leven te sturen. “Wees nieuwsgierig,” was de les die een moeder doorgaf aan haar kind. Nieuwsgierig naar mensen, naar wat hen beweegt. Een boodschap die niet alleen thuis werd gedeeld, maar zelfs een plaats kreeg op een collegebank in Tilburg.

Lef & doorzettingsvermogen

En dan zijn er de vrouwen die laten zien dat grenzen er zijn om doorbroken te worden. Zoals de oma die vastbesloten was om te studeren, ondanks dat meisjes niet werden toegelaten op het gymnasium. Ze vond een andere weg, studeerde keihard en slaagde, waardoor ze haar droom om Nederlands te studeren kon waarmaken. Zelfs de oorlog hield haar niet tegen én ze studeerde af onder haar meisjesnaam. Een toonbeeld van doorzettingsvermogen en moed.

Wie zijn jouw rolmodellen?

De woorden en daden van vrouwen blijven generaties lang doorwerken. Of het nu gaat om plezier maken, financieel sterk staan, of het doorbreken van barrières: de lessen die we meekrijgen vormen ons. En misschien, zonder dat je het doorhebt, draag jij deze lessen ook weer door naar anderen.

Wie zijn jouw rolmodellen en welke lessen heb jij van hen geleerd?
Laat hieronder een reactie achter!

Veel vrouwen met leiderschapsambities krijgen nog steeds te maken met obstakels, van microagressies tot een gebrek aan steun binnen hun organisatie. Eén op de vier vrouwen op senior managementniveau overweegt zelfs te stoppen. Carla Clarissa van Stralen, leiderschapstrainer en auteur van het boek Born to Change the Game, pleit voor verandering – niet bij vrouwen, maar bij de systemen waarin ze werken.

De mythe van de ‘onzichtbare’ vrouwelijke leider

In een interview met Intermediair deelt Carla Clarissa van Stralen dat het idee dat vrouwen minder ambitieus zijn, niet klopt. Ze vertelt dat onderzoek laat zien dat vrouwen juist wél in de top willen blijven – maar alleen als ze daar niet de enige zijn. Het probleem? 57% van de vrouwen voelt geen steun vanuit hun organisatie. Ze moeten zich aanpassen aan een masculiene bedrijfscultuur en worden strenger beoordeeld op ervaring, terwijl mannen worden gepromoveerd op potentie.

Daarnaast krijgen vrouwelijke leiders, zoals Carla laat weten, te maken met microagressie – van ongepaste opmerkingen over hun kleding tot het idee dat ze ‘er alleen zitten omdat ze een vrouw zijn’. Dit soort dingen tasten het zelfvertrouwen aan en zorgen ervoor dat veel vrouwen hun ambities terugschroeven of helemaal afhaken.

Fix het systeem, niet de vrouwen

Volgens Carla ligt de oplossing niet bij vrouwen zelf, maar bij organisaties. “Meer vrouwen in senior management betekent niet alleen meer diversiteit, maar ook beter leiderschap, met focus op empathie, samenwerking en duurzaamheid.” Bias-trainingen helpen nauwelijks, echte verandering komt pas als vrouwen mogen meebeslissen op het hoogste niveau.

Ook moet er een zero-tolerance beleid komen tegen microagressies. “Vrouwen moeten zich veilig voelen om zich uit te spreken, zonder dat hun ervaring wordt weggewuifd als aanstellerij.”

Tips voor vrouwen met leiderschapsambities

Tot slot geeft Carla enkele tips mee voor vrouwen die willen groeien als leider. Haar belangrijkste reminder: blijf dicht bij jezelf! Dit zijn valkuilen om op te letten:

Leiderschap draait om invloed en vooruitgang. Dus blijf staan voor je ambitie, werk samen met andere vrouwen en help de toekomst vorm te geven op jouw manier.

Wil je meer lezen over het interview dat Intermediair had met Carla van Stralen? Klik hier!

Op 8 maart 2025 vieren we Internationale Vrouwendag, maar laten we eerlijk zijn: één dag is niet genoeg. Want ondanks alle vooruitgang zien we nog steeds ongelijkheid in werk, veiligheid, kansen en representatie. Daarom zetten wij ons platform heel maart in het teken van vrouwen. 💜

Waarom deze dag (en maand) nog steeds nodig is:
📉 De loonkloof bestaat nog steeds – Vrouwen verdienen wereldwijd gemiddeld minder dan mannen voor hetzelfde werk. (Bron: World Economic Forum, 2024)
👩‍💼 Vrouwen zijn nog steeds ondervertegenwoordigd in leiderschapsposities – Slechts 10% van de CEO’s in grote bedrijven is vrouw. (Bron: Fortune 500)
⚖️ Vrouwenrechten staan wereldwijd onder druk – Van reproductieve rechten tot veiligheid: er is nog veel te doen.

Wat wij hieraan doen?
💬 Inspirerende verhalen delen – Van changemakers tot everyday heroes.
📣 Stem geven aan vrouwen – Ruimte voor gesprekken over gelijkheid, ambitie en empowerment.
💜 De hele maand in het teken van vrouwen – Want één dag is niet genoeg.

Laila Moussa is juriste, coach, moeder en bovenal een vrouw die haar eigen pad bewandelt. Haar reis begon in de juridische wereld, liep via high-end mode naar een kantoorfunctie, maar vond haar bestemming in het coachen van vrouwen en moeders. Haar levensverhaal laat zien hoe je door bewustwording en zelfliefde je ware kracht kunt ontdekken. Laat je inspireren.

Laila Moussa groeide op in een warm gezin in Veenendaal. Ze was een lief en vooral heel wijs kind. Na haar schoolperiode studeerde ze arbeidsrecht aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Daarmee leek haar toekomst uitgestippeld: een stabiele carrière in de advocatuur. Maar het leven besloot anders. Tijdens haar studie werkte ze in de luxe retailsector en vond ze een passie voor mode en management. Ze groeide door binnen functies bij Ralph Lauren en Michael Kors, waar ze zich naast arbeidsrecht ook bezighield met onder andere de collecties en visual merchandising. Toch bleef er een leegte knagen. “Ik besefte dat ik in een wereld zat waar ik niet helemaal paste,” vertelt ze. “Mode en creativiteit waren geweldig, maar ik zocht naar meer betekenis en vervulling.”

Waar vond je meer betekenis en vervulling?
De ommekeer kwam met het moederschap. Laila wilde er fulltime zijn voor haar kinderen, maar merkte op den duur dat ze zichzelf verloor in deze rol. Zelfzorg verdween naar de achtergrond en ze begon haar eigen identiteit te verliezen. “Ik keek in de spiegel en herkende mezelf niet meer.” Haar lichaam gaf uiteindelijk een signaal af in de vorm van een auto-immuunziekte. Dit werd haar wake-up call.

“Ik moest voor mezelf gaan zorgen, niet alleen voor mijn kinderen,” zegt ze. Binnen zes maanden viel ze 40 kilo af, niet door een streng dieet, maar door diepgaand te kijken naar haar fysieke en emotionele gezondheid. “Wat waren de oorzaken van mijn klachten? Ik wist dat ik niet alleen symptomen wilde bestrijden, maar echt van binnenuit wilde helen.” Dit proces bracht haar niet alleen fysiek, maar ook mentaal en spiritueel op een heel nieuw pad.

Hoe kwam coaching op jouw pad?
Laila schoolde zich bij in NLP (Neuro-Linguïstisch Programmeren) en life coaching. Ze startte haar eigen praktijk. Nu helpt ze vrouwen zichzelf te (her)ontdekken. “Investeren in het welzijn van een moeder is investeren in de volgende generatie,” legt ze uit.

Ze benadrukt hoe cruciaal de eerste zeven levensjaren zijn voor de ontwikkeling van zelfbeeld en zelfvertrouwen. “Wat heeft jou als kind gevormd?” vraagt ze haar cliënten vaak. “Veel vrouwen worstelen met een gebrek aan zelfliefde, vaak door onbewuste patronen uit hun jeugd.” Volgens Laila is bewustwording de eerste stap naar verandering. “Je innerlijke wereld wordt uiteindelijk je uiterlijke wereld.”

"Zelfliefde betekent ook: goed genoeg zijn zoals je bent”

Welke uitdagingen ben jij aangegaan?
Van jongs af aan voelde Laila een enorme bewijsdrang. “Op school wilde ik altijd de beste zijn, hoge cijfers halen en uitblinken. Maar dat is doodvermoeiend.” Inmiddels heeft ze geleerd om los te laten. “Het is oké om fouten te maken of een zesje te halen.”

Dat loslaten ging niet vanzelf. “Perfectionisme kan een innerlijke criticus zijn die je tegenwerkt. Die stem in je hoofd die zegt: ‘Het kan beter. Je moet harder werken.’ Maar die stem mag zachter. Zelfliefde betekent ook: goed genoeg zijn zoals je bent.”

In haar coaching sessies helpt ze vrouwen om hun perfectionisme en bewijsdrang te doorbreken. “Waarom leg je de lat zo hoog? Wie wil je eigenlijk tevredenstellen? Je mag rusten, je mag ontspannen. Je hoeft niet altijd te presteren om waardevol te zijn.”

Wie zijn jouw inspiratiebronnen?
Laila gelooft dat iedereen die op je pad komt, iets te leren heeft. “Sommige mensen komen voor een kort moment in je leven, anderen voor een langere tijd. Iedereen heeft een rol in jouw groei, maar op dezelfde manier kan iedereen een rolmodel voor jou zijn.”

“Mijn vader leerde me bijvoorbeeld om dingen los te laten, terwijl mijn moeder een prachtig voorbeeld van onvoorwaardelijke liefde is. Mijn kinderen laten me zien hoe ik in het nu kan leven, en hoe ik zonder concessies eruit kan halen wat ik wil.”

“Ik heb geleerd dat ware vrijheid van binnenuit komt, en dat begint bij het maken van keuzes die écht bij je passen.”

Hoe bracht jij verdieping in jouw leven aan?
Een ander belangrijk aspect in Laila’s leven is haar geloof. Op zoek naar meer verdieping begon ze haar religie bewuster te praktiseren en besloot ze een hoofddoek te dragen. Dit was een proces van zelfonderzoek, spirituele verkenning en groei. “Voor mij betekent dit vrijheid en rust, al lijkt het in andermans ogen een beperking.” Maar ze benadrukt dat elke vrouw haar eigen pad moet kiezen. “Als het jouw keuze is, heb je 100% mijn support.”

Door haar geloof vond ze een diepere verbinding met zichzelf en haar omgeving. “Ik heb geleerd dat ware vrijheid van binnenuit komt, en dat begint bij het maken van keuzes die écht bij je passen.”

“Je kunt pas goed voor anderen zorgen als je goed voor jezelf zorgt."

Welk ‘lessons learned’ of adviezen wil jij delen?
Voor jongeren heeft Laila een duidelijke boodschap: “Alles komt goed. Zelfs als je nu niet begrijpt waarom iets gebeurt, heeft het een reden. Leef vanuit je hart, want het klopt altijd.”

Daarnaast pleit ze voor het loslaten van externe validatie. “Je hebt niemand nodig om jou te vertellen dat je goed genoeg bent. Die erkenning moet uit jezelf komen.”

Voor moeders is haar advies even krachtig: “Je kunt pas goed voor anderen zorgen als je goed voor jezelf zorgt. Je energie is niet oneindig, dus vul eerst je eigen beker. Dan kun je daarna zoveel meer aan anderen geven!” Zelfliefde en bewustwording zijn hierbij sleutelwoorden. “Neem tijd voor jezelf, reflecteer, schrijf, mediteer, luister naar je gedachten. We hebben er gemiddeld 80.000 per dag. Als die gedachten negatief zijn, dan wordt jouw leven ook negatief. Bewustwording is de eerste stap naar verandering. Pas als je je bewust bent van je innerlijke stem, kun je kiezen om die stem te veranderen.”

Wil je meer weten over Laila's coaching? Klik hier: https://lailamoussa.nl/

Meer inspiratie verhalen lezen? Klik hier.

Nieuwsgierigheid is een van de meest onderschatte krachten in de wereld van leiderschap en innovatie. Rik Vera, bedrijfsfilosoof en auteur, pleit ervoor om deze kracht te herontdekken en actief in te zetten. In een tijd waarin niets meer lijkt zoals het is, wordt nieuwsgierigheid niet alleen een waardevolle eigenschap, maar een noodzakelijke overlevingsstrategie, zowel op persoonlijk als professioneel vlak.

Hij ontwikkelde een meetinstrument voor de nieuwsgierigheid waar leiders gebruik van kunnen maken: de Net Curiosity Score (NCS).

Nieuwsgierigheid als superkracht voor ondernemers en leiders

Rik haalt vaak inspiratie uit Alice in Wonderland. Net als Alice bevinden we ons in een wereld waarin alles constant verandert. Oude regels werken niet meer, en alleen wie zich overgeeft aan nieuwsgierigheid, vindt nieuwe kansen.

Van status quo naar innovatie

Veel bedrijven blijven hangen in de status quo en missen daardoor belangrijke ontwikkelingen. Rik noemt dit ‘naamwoord bedrijven’. Ze zien de wereld zoals die is, niet zoals die zou kunnen zijn. Daartegenover staan ‘werkwoord bedrijven’, die voortdurend nieuwe mogelijkheden verkennen. Ze verzamelen ideeën in drie denkbeeldige dozen:

Meetbare nieuwsgierigheid

Om nieuwsgierigheid tastbaar te maken, heeft Rik de Net Curiosity Score ontwikkeld. Met drie simpele vragen kunnen bedrijven meten hoe nieuwsgierig hun medewerkers en organisatie zijn. Wie hoog scoort, is klaar voor de toekomst. Wie laag scoort, heeft werk aan de winkel.

AI als bondgenoot

Volgens Rik kan AI helpen om nieuwsgierigheid te stimuleren door routinetaken over te nemen, zodat er meer tijd overblijft voor exploratie en innovatie. Maar nieuwsgierigheid moet ook een bewuste strategie zijn binnen bedrijven: moedig vragen stellen en experimenteren aan, en leer van fouten en successen.

Rolmodellen maken het verschil

Wat kunnen leiders en ondernemers direct doen? Voorbeeldgedrag tonen. “Als jij nieuwsgierig bent, inspireer je anderen om dat ook te zijn,” zegt Rik. Maak nieuwsgierigheid weer een kernkwaliteit van leiderschap en innovatie.

Meer lezen over Riks inzichten? Lees het volledige artikel hier op MT/Sprout.

Er was een tijd waarin ik dacht dat meer uren maken gelijkstond aan meer succes. Lange dagen studeren, extra werk aannemen, altijd ‘ja’ zeggen tegen nieuwe projecten. Maar op een dag merkte ik dat mijn energie op was, niet omdat ik te weinig tijd had, maar omdat ik alles gaf aan werk en studie, en niets aan mezelf.

Volgens onderzoek van de American Psychological Association (APA, 2021) is energie een beperkte bron die we moeten verdelen over verschillende aspecten van ons leven. Mensen die bewust balans zoeken tussen werk, studie en ontspanning hebben een lagere kans op burn-out en presteren uiteindelijk beter op langer termijn.

💡 Wat ik leerde over energie en balans in je 20’s en 30’s:
🔋 Energie is geen oneindige bron—je moet het goed verdelen. Volgens een studie in The Journal of Occupational Health Psychology (2020) leidt continu overwerken op lange termijn tot een afname van productiviteit en creativiteit.
⏳ Rust is geen luxe, maar een noodzaak. Onderzoek van Harvard Business Review (2017) toont aan dat strategisch rust nemen helpt om betere beslissingen te maken en efficiënter te werken.
🎯 Je hoeft niet alles tegelijk te doen. Een meta-analyse in Frontiers in Psychology (2022) bevestigt dat mensen die duidelijke prioriteiten stellen, minder stress ervaren en hun doelen vaker behalen.

✨ Wat jij hiervan kunt meenemen:
1️⃣ Plan je energie, niet alleen je tijd—wissel focusmomenten af met herstel.
2️⃣ Zie plezier en rust niet als ‘tijdverspilling’ maar als brandstof.
3️⃣ Durf grenzen te stellen—nee zeggen tegen overbelasting is ja zeggen tegen lange termijn succes.

📖 Bronnen:

🎥 Check deze inzichten en onthoud: energie goed verdelen is geen zwakte, maar een slimme strategie voor succes. 🚀

Roos

Zestien jaar lang hield Tristan Lavender zijn autisme verborgen. Hij dacht dat het beter was als niemand het wist. Tot hij besefte dat openheid niet alleen hemzelf hielp, maar ook zijn omgeving en zijn werkgever. Hij deelde zijn verhaal met MT/Sprout, waarin hij de vele positieve kanten van neurodiversiteit in een corporate carrière belicht. Zijn verhaal laat zien hoe belangrijk het is om jezelf te zijn. En hoe neurodiversiteit juist een waardevolle troef kan zijn op de werkvloer. 

Wij hebben zijn lessons learned voor jou op een rijtje gezet. Om te laten zien hoe openheid over neurodiversiteit niet alleen uitdagingen met zich meebrengen, maar juist ook kansen en kracht kunnen betekenen. Hopelijk inspireren deze inzichten je om je eigen talenten volop te benutten! 

Les 1: Openheid creëert ruimte 
Tristan was bang voor vooroordelen en hield zijn autisme voor zichzelf. Maar toen hij er wél over vertelde, ontdekte hij dat hij niet de enige was. Zijn verhaal raakte velen en leidde tot de oprichting van het Philips Neurodiversity Network, een plek waar neurodivergente medewerkers van Philips ervaringen kunnen delen en waar leidinggevenden leren hoe ze een inclusieve werkomgeving creëren. Dus: je hoeft jezelf niet klein te houden – door open te zijn, maak je ruimte voor groei, ook op de werkvloer! 

Les 2: Anders denken is een voordeel 
Neurodiverse mensen – of je nu autisme, ADHD of dyslexie hebt – kijken vaak anders naar problemen en oplossingen. Dat is precies wat bedrijven nodig hebben. Of het nu gaat om een scherp oog voor detail, creatieve denkkracht of een onconventionele aanpak, diversiteit in denkwijzen verhoogt innovatie en prestaties. Gepubliceerd onderzoek door Harvard Business Review toont zelfs aan dat neurodiverse teams tot 30% beter presteren dan neurotypische teams. Organisaties en bedrijven kunnen dus flink profiteren van een mix van deze ‘anders werkende’ breinen! Dat beaamt Tristan ook: ‘zeker een bedrijf als Philips, dat drijft op innovatie, heeft mensen nodig die met nieuwe, onconventionele invalshoeken komen.’  

Les 3: Een inclusieve werkomgeving helpt iedereen 
Tristan ontdekte dat kleine aanpassingen, zoals een duidelijke vergaderagenda of een rustige werkplek, niet alleen voor hem, maar voor iedereen prettig zijn. Een werkomgeving waarin mensen ruimte krijgen om te werken op een manier die bij hen past, leidt tot betere prestaties, minder stress en meer werkplezier. Flexibiliteit en maatwerk zijn geen luxe, maar noodzaak. 

Lesson 4: Bewustwording is key voor verandering 
Toen Tristan informatie zocht over neurodiversiteit binnen Philips, vond hij… niets. In plaats van zich daar bij neer te leggen, zette hij het zelf op de agenda. Hij startte gesprekken, zette een netwerk op en zag dat steeds meer mensen zich uitspraken. Zijn ervaring laat zien: verandering begint bij bewustwording. Door te praten en kennis te delen, maak je het pad vrij voor anderen. 

Jezelf kunnen zijn is de sleutel tot succes 
De belangrijkste les? Je hoeft niet in een standaardprofiel te passen om succesvol te zijn. Door je eigen talenten en manier van denken te omarmen, kun je juist het verschil maken. Of je nu studeert, een bedrijf start of aan het begin van je carrière staat: jouw unieke brein is je kracht. Gebruik het. 

Wil je meer weten over hoe je jouw neurodiversiteit als kracht kunt inzetten? Onze partner Bianca Ranzijn van Dyslexie in Bedrijf helpt je om je talenten te ontdekken en optimaal te benutten, vooral op professioneel vlak. Lees hier meer over Dyslexie in Bedrijf of bezoek een inspiratiesessie! 

Heleen van Lier schreef een inspirerend essay voor de Volkskrant over het het vinden van je passie. Want hoe 'vind' je die? En hoe belangrijk is het 'hebben' van een passie?

Hoe vind je jouw passie? 

‘Wat is je passie?’ Die vraag klinkt als iets uit een zelfhulpboek of een datingprofiel, maar wordt vaak genoemd als dé sleutel tot succes en geluk. Moet je dus koste wat kost je passie volgen? 

Jeff Bezos deed het: hij liet zijn goedbetaalde baan achter om een online boekwinkel te beginnen. The rest is history. Maar klopt dat ook? Zo vraagt Heleen van Lier zich af: ‘Brengt het volgen van je passie je echt geluk en geld?’ Volgens hoogleraar sociale psychologie Roos Vonk is succes veel meer afhankelijk van een goed plan en de manier waarop je met obstakels omgaat. Toch kan passie wél bijdragen aan voldoening. 

Passie als drijfveer 

Psycholoog Nienke Wijnants wijst op onderzoek waaruit blijkt dat mensen beter presteren als hun persoonlijke interesses overeenkomen met het werk dat ze doen. Ook blijkt uit allerlei onderzoeken dat mensen die iets doen waar ze van houden over het algemeen gelukkiger met hun leven als geheel zijn.' Burn-outspecialist Albert Sonnevelt beaamt dit: 'Passie, enthousiasme of bezieling zijn allemaal dezelfde woorden die wijzen naar hetzelfde gegeven. Door je tijd te besteden aan zaken waarover je gepassioneerd bent, kun je zin en betekenis aan je leven geven. En deze zingeving is de belangrijkste peiler voor vitaliteit en veerkracht.' 

Keuzes, keuzes, keuzes 

Veel twintigers en dertigers ervaren keuzestress. Je ‘moet’ een droombaan vinden, maar wat als je niet weet wat je wilt? Wijnants ziet vaak mensen die hun echte wensen onderdrukken uit angst voor onzekerheid. Anderen volgen een pad dat hun omgeving voor hen bedacht heeft en komen bedrogen uit. 

Albert adviseert daarom: ‘kijk naar de concrete momenten waarop je enthousiast en nieuwsgierig was. Wat deed je op die momenten? Begin klein. Wil je met dieren werken? Doe vrijwilligerswerk in een dierenasiel. Droom je van lesgeven? Loop een dagje mee op een school. Door te ervaren ontdek je wat écht bij je past.’ 

Alles wat je aandacht geeft groeit

Roos benadrukt dat je passie niet binnen één dag is gevonden, Rome werd ook niet in één dag gebouwd. ‘Het leven is een ontdekkingsreis, je kunt van te voren niet uitstippelen waar je terechtkomt, je komt er al experimenterende achter wat bij je past. En zoals de filosoof Epictetus al zei: Alles wat je aandacht geeft groeit.’

Meer tips lezen? Klik hier.

Vraag een chef naar zijn of haar eerste kennismaking met koken en de kans is groot dat het antwoord terug te voeren is naar de keuken van hun moeder of oma. Keukens vol geuren, smaken en verhalen vormen de basis van een culinaire erfenis die generatie op generatie wordt doorgegeven. Voor veel chefs zijn hun moeders en oma’s de ware meesters, de échte sterrenchefs die hen hebben geleerd dat koken meer is dan het bereiden van eten – het is een manier om liefde en cultuur te delen. 

Eten met een verhaal 

In het restaurant Enoteca Maria in Staten Island wordt deze traditie letterlijk voortgezet. Hier staan nonna’s uit verschillende landen achter het fornuis – van Italië tot Japan, van Peru tot Oezbekistan. Wat zij bereiden, zijn geen doorsnee restaurantgerechten, maar maaltijden die diep geworteld zijn in familiegeschiedenis en traditie. Zo leggen moeders en grootmoeders over de hele wereld de fundamenten voor hoe we koken, eten en samenzijn. 

Geuren van jeugdsentiment 

Voor chef-kok Julius Roberts, die de drukke stad verruilde voor het Britse platteland, is eten onlosmakelijk verbonden met herinneringen aan zijn oma. De geuren van verschillende recepten brengen hem direct terug naar zijn jeugd. Die warme, zorgzame momenten aan de keukentafel vormen niet alleen een bron van nostalgie.Maar ook van inspiratie voor zijn huidige kookstijl: eenvoudig, puur en seizoensproducten centraal. 

Moeders als eerste mentor 

De bekende chef Mounir Toub leerde koken van zijn moeder. Terwijl topchefs en Michelin-restaurants hem later verder trainden, was het zijn moeder die hem de basis bijbracht: discipline, geduld en liefde voor pure ingrediënten. Hij groeide op in een huis waar eten een centrale rol speelde. Het was een bron van warmte en samenzijn, iets dat hij vandaag de dag nog steeds uitdraagt in zijn kookfilosofie en televisieoptredens. 

Meer dan koken: een levenshouding 

In al deze verhalen draait koken niet alleen om smaak en techniek. Het is een vorm van expressie, een manier om generaties te verbinden en een cultureel erfgoed levend te houden. Moeders en oma’s leren ons dat koken draait om intuïtie, aandacht en liefde. Ze laten zien dat een simpele maaltijd een krachtig moment van samenzijn is. Een moment waarin herinneringen worden gemaakt en verhalen worden doorgegeven. 

De invloed van moeders in de gastronomie reikt verder dan de keuken. Niet alleen chefs halen hun inspiratie uit hun familie, ook de beste gastvrouwen ter wereld hebben hun vak geleerd van sterke vrouwen. Zo werd Laurence Rigolet-Wynants, die opgroeide in een familie van restaurateurs, door Gault&Millau uitgeroepen tot Gastvrouw van het Jaar 2024. Ze droeg haar prijs symbolisch op aan haar moeder, van wie ze alles leerde over gastvrijheid en perfectie in de bediening. 

De essentie van koken 

Of het nu gaat om een nonna in een restaurant in New York, een chef die zijn kinderherinneringen tot leven brengt, of een tv-kok die zijn moeders keuken als basis gebruikt: koken begint thuis. De lessen van moeders en oma’s leven voort in de keukens van de beste chefs ter wereld. Niet alleen in recepten, maar ook in de filosofie dat goed eten altijd met liefde begint. 

Wat is jouw herinnering?

Denk de volgende keer dat je een gerecht bereidt, eens terug aan de keukens waar je als kind rondhing. Misschien schuilt er in jou ook wel een beetje van die culinaire magie. 

Wil je jouw herinnering aan de keuken van jouw moeder of oma delen? Stuur ons een bericht via contact@waaromdoejewatjedoet.nl.